Η άσκηση της γονικής μέριμνας καθώς και ο καθορισμός του ύψους της διατροφής του τέκνου είναι από τις συχνότερες διαφορές που τυγχάνουν χειρισμού από τα Οικογενειακά Δικαστήρια.
Γονική μέριμνα είναι η υποχρέωση και το προσωποπαγές δικαίωμα το οποίο ασκούν από κοινού οι γονείς του ανήλικου τέκνου.
Η γονική μέριμνα περιλαμβάνει τον προσδιορισμό του ονόματος του τέκνου, την επιμέλεια του, τη διοίκηση της περιουσίας του και την εκπροσώπηση του σε κάθε υπόθεση ή δικαιοπραξία που αφορούν την περιουσία του ή το πρόσωπο αυτού. Πρωταρχικός στόχος των γονέων αλλά και του Δικαστηρίου σχετικά με την άσκηση της γονικής μέριμνας θα πρέπει να είναι το συμφέρον του παιδιού.
Θα θέλαμε να σημειώσουμε ότι η γονική μέριμνα για τέκνο που γεννήθηκε εκτός γάμου ασκείται από τη μητέρα του εκτός αν τύχει αναγνώρισης από τον πατέρα. Έκτοτε η γονική μέριμνα ασκείται από κοινού και από τους δύο γονείς.
Σε περίπτωση όπου υπάρχει διαφωνία μεταξύ των γονέων σχετικά με την άσκηση της γονικής μέριμνας, τότε το Οικογενειακό Δικαστήριο δύναται να αποφασίσει σχετικά με ζητήματα που αφορούν τη γονική μέριμνα κατόπιν αίτησης οποιουδήποτε από τους γονείς. Ο πρωταρχικός στόχος του Δικαστηρίου κατά την απόφαση του σχετικά με θέματα γονικής μέριμνας είναι το συμφέρον του παιδιού. Ως προς αυτό, το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη τις επιθυμίες του παιδιού ανάλογα με την ωριμότητα και την ηλικία του.
Περαιτέρω, το Δικαστήριο έχει την εξουσία να ρυθμίζει την άσκηση της γονικής μέριμνας σε περίπτωση όπου υπάρχει διαζύγιο, άκυρος γάμος η διακοπή της συμβίωσης των συζύγων νοουμένου ότι και οι δύο γονείς είναι εν ζωή. Σε περίπτωση όπου ένας γονέας έχει αποβιώσει, τότε η γονική μέριμνα ασκείται αποκλειστικά από τον άλλο γονέα.
Αν διαπιστωθεί κακή άσκηση της γονικής μέριμνας από τους γονείς ή ενός εξ αυτών, τότε το Δικαστήριο μπορεί να αφαιρέσει εν όλω ή εν μέρει τη γονική μέριμνα από έναν ή/και τους δύο γονείς. Η αφαίρεση της γονική μέριμνας μπορεί να γίνει κατόπιν αιτήματος ενός εκ των γονέων ή του Διευθυντή του Τμήματος Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας.
Η γονική μέριμνα παύει και για τους δύο γονείς όταν το τέκνο ενηλικιωθεί ή ως προς τον ένα γονέα αν αυτός έχει αποβιώσει ή έχει κηρυχθεί σε αφάνεια.
Καθορισμός διατροφής τέκνου
Ο καθορισμός της διατροφής τέκνου από το Οικογενειακό Δικαστήριο γίνεται κατόπιν αίτησης του γονέα ή του δικαιούχου ή του Διευθυντή του Τμήματος Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας. Οι γονείς έχουν υποχρέωση να διατρέφουν από κοινού το ανήλικο τέκνο τους, ο καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις του. Σε περίπτωση όπου ο πατέρας δεν έχει αναγνωρίσει το παιδί δεν έχει την υποχρέωση να υποβάλλει διατροφή εκτός αν έχει προβεί ο ίδιος οικειοθελώς σε αναγνώριση του τέκνου ή η μητέρα του τέκνου έχει κάνει αίτηση αναγνώρισης στο Δικαστήριο.
Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις όπου η παροχή διατροφής του τέκνου συνεχίζεται και μετά την ενηλικίωση του. Η παροχή διατροφής σε ενήλικο τέκνο είναι δυνατή όταν το τέκνο υπηρετεί στην Εθνική Φρουρά ή είναι φοιτητής. Στην περίπτωση διατροφής ενήλικου τέκνου, το ίδιο το τέκνο δικαιούται να κάνει Αίτηση Διατροφής εναντίον του γονέα.
Το ύψος της διατροφής καθορίζεται με βάση τις ανάγκες του τέκνου λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες και το επίπεδο της ζωής του πριν την διάσταση των γονιών του αλλά και τις οικονομικές δυνατότητες των γονέων. Η διατροφή περιλαμβάνει τα αναγκαία για τη συντήρηση και ευημερία του καθώς επίσης και οποιαδήποτε έξοδα σχετικά με την εκπαίδευση του.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ποσό της διατροφής για το οποίο αποφασίζει το Οικογενειακό Δικαστήριο, αυξάνεται κατά 10% αυτόματα κάθε δύο χρόνια. Εντούτοις, ο γονέας που είναι υπόχρεος να καταβάλει τη διατροφή δικαιούται να υποβάλει αίτηση σχετικά με την αναστολή ή μείωση της αυτόματης αύξησης της διατροφής στο Οικογενειακό Δικαστήριο.
Το περιεχόμενο αυτού του άρθρου ισχύει από την ημερομηνία της πρώτης δημοσίευσης του. Αποσκοπεί στην παροχή γενικής καθοδήγησης για το εν λόγω θέμα και δεν αποτελεί νομική συμβουλή. Σας συνιστούμε να αναζητήσετε νομική συμβουλή για το συγκεκριμένο θέμα πριν κάνετε οποιαδήποτε ενέργεια. Για περισσότερες πληροφορίες ή συμβουλές, επικοινωνήστε με Mikaelena Kokkinou, Associate, μέσω email mikaelena.kokkinou@kyprianou.com ή καλέστε το δικαστηριακό τμήμα του γραφείου Λευκωσίας στο τηλέφωνο +357 22 447777.
